_edited.png)
In gesprek met Hedwig Du Jardin
Over zalige uren van verstilling, gezond ouder worden en haar tweede bundel.
Voor we ons genoegzaam op de poëzie storten wil ik graag kort nog even stil staan bij jouw andere bezigheden. Zo las ik in jouw beknopte bio dat je ook samenwerkte met studenten rond lichaam en creativiteit. Kan je daar iets meer over onthullen?
In een van mijn vorige levens doceerde ik paramedische vakken aan een sociale hogeschool. En gaf ik aan de toekomstige sociale werkers initiaties in creatieve, muzikale expressie, dansexpressie, drama en poëzie, waarbij ik enorm genoot van de vaak schitterende creaties van die jonge mensen.
Je debuut verscheen in 2020 bij uitgeverij P onder de titel Licht & Traag & Diep. Hoe zou je die bundel zelf omschrijven?
Die eerste bundel ontstond gedicht per gedicht naargelang wat me op dat moment persoonlijk bezighield. Nadien legde ik eenvoudig de gedichten bij elkaar die m.i. bij elkaar hoorden. In de tweede bundel ging ik veel meer strategisch te werk.
Verder puur ik uit de recensie van Dirk De Geest in mappalibri.be - februari 2021: “… Met haar eigen rijke levenservaring als uitgangspunt gaat de dichteres op zoek naar poëtisch inzicht. In die zin zijn haar gedichten persoonlijk en intimistisch maar tegelijk veel meer dan dat. De titel van de bundel geeft immers al aan hoe de dichteres ‘verder’ wil gaan dan de anekdotiek. Ontmoetingen met mensen, gevoelens en inzichten worden poëtisch gecondenseerd en op een sterk symbolische wijze verwoord, net om te komen tot uitspraken die gelouterd zijn en zo een waarheid achterhalen die ook voor lezers vandaag en morgen overeind blijft… Hedwig Du Jardin heeft met deze bundel haar eigen leven alleszins zo boeiend vormgegeven dat het voor veel lezers herkenbaar zal zijn.”
Deze bundel werd veelal goed onthaald en kreeg een tweede druk die bijna uitverkocht is.
De poëzie kan je op talloze manieren omschrijven. Leo Vroman zei: Het schrijven van een gedicht is in feite naaktlopen met je hersenen. Wat is jouw persoonlijke definitie van een gedicht?
Voor mij ontstaat het schrijven van een gedicht uit vele zalige uren van verstilling, concentratie. Op die manier iets nieuws laten ontstaan geeft me enorm veel voldoening. Tegelijk probeer ik telkens iets te maken dat echt, waarachtig is, in de taal die ik zo rijkelijk meekreeg van mijn ouders. Daarvoor ben ik hen nog altijd dankbaar.
We belichten drie gedichten uit jouw werk.
Een fragment uit het gedicht Dans.
bij de gratie van zorgvuldige gebaren
danst zij haar lichaam
het is licht en traag en diep
ze borrelt er zomaar uit op
Opborrelen wordt in het woordenboek omschreven als ‘uit het niets en ogenschijnlijk zonder inspanning naar boven’ komen. Een raak gekozen werkwoord. Ervaar jij de dans ook op die manier? Als iets dat zomaar voor de dag komt en schijnbaar vanzelf gaat? Zo bekeken zorgt de dans voor een wedergeboorte.
Mooi gezegd! In de tijd voor ik ‘serieus’ begon met gedichten schrijven, danste ik. Dat ging vanzelf in die zin dat het lichaam, als het ‘muziek drinkt’, in de dans zonder denken zijn weg vindt. Eigenlijk te vergelijken met het schrijven van een gedicht. Daarin borrelen de woorden soms ook vanzelf op als de dichter er ‘helemaal’ is, in alle dimensies van zijn.
In het gedicht welkom hok je op in een woontoren met zoveel dezelfden die denken dat je anders bent. Zijn de vreemden meer verwant aan elkaar dan we vermoeden? Vreemden lijken ‘allemaal dezelfden’ te zijn zolang we er geen aandacht aan schenken. Als we ze beginnen ‘zien’, zijn het geen vreemden meer. Je eindigt met de regel 'kom gerust met lege handen | ik heb enkel armen om te spreiden'. Ben jij zelf ook zo onvoorwaardelijk gastvrij?
Met die regel geef ik aan dat, als iemand je komt bezoeken, zijn/haar aanwezigheid voor mij het geschenk is.
Het laatste gedicht drukt een meervoudige wens uit. De tijd komt twee keer voor. Delf me op met blote handen | schraap genadig wat tijd van me af | borstel met een zachte kwast de jaren (eerste strofe) en aan het slot bepleit meer tijd, hier | bovengronds. Helaas staan de jaren niet op de bestellijst van bol.com maar gesteld dat het mogelijk was, hoe zou je de extra tijd invullen?
Met voortdoen aan waar ik nu mee bezig ben: gezond oud worden, samen met mijn lieve vriend, genieten van poëzie lezen en er vooral veel schrijven. Dat geeft me een enorm gevoel van vrijheid. Nog steeds heb ik het gevoel van ‘Eindelijk!’ kunnen doen wat ik graag doe, zonder dat het geld moet opbrengen. Als alleenstaande moeder van drie heb ik daar tot aan mijn pensioen op gewacht. En natuurlijk hoop ik dat ik niet alleen veel kan schrijven maar vooral ‘goed’.
Drie citaten waarop je spontaan mag antwoorden.
De tijd bestaat alleen maar omdat anders alles tegelijk zou gebeuren. - Ray Cummings
Tja, wie zegt dat niet alles tegelijk gebeurt misschien? ‘Tijd’ is immers een door feilbare mensen gemaakt begrip.
Sing in the shower. Dance to the radio. Tell stories. Write a poem to a friend, even a lousy poem. Do it as well as you possibly can. You will get an enormous reward. You will have created something. - Kurt Vonnegut
Helemaal akkoord! Dat geeft mij ook veel voldoening.
Overal ben ik welkom, en toch hoor ik nergens bij. ― Herman Brood
Nederlands zanger en kunstschilder 1946-2001
Ik prijs me gelukkig dat ik kan kiezen waar ik wil bij horen. Tenminste dat denk ik, omdat ik me van jongsaf aan rebel gevoeld heb. Maar ik denk ook dat we elkaar allemaal méér nodig hebben dan we misschien denken. Liefst hoor ik bij enkele goede vrienden en bij mijn kinderen.
Tot slot. Wat ligt er nog voor de boeg?
Op 7 oktober ’23 verschijnt bij uitgeverij P mijn 2de bundel ‘Licht Happen’, die wordt voorgesteld in CC de borre in Bierbeek om 16u. Welkom!
Ik citeer de achterflap:
“We worden ouder en ons leven en de wereld veranderen. We ontdekken zoveel betoverends om in- en over te vliegen: de vriendschap, de liefde voor al wat leeft, het plezier in telkens nieuwe wegen vinden. Echter overschaduwd door de almaar doorgaande aantasting van de natuur, van de planeet en het besef van onze onzekere toekomst als kwetsbare mensen. Maar vliegen zullen we! En landen doen we zacht.
We zullen licht happen, de hoogtes en laagtes overzien in vogelperspectief en ze vieren.”
Verder werk ik voor mijn derde bundel momenteel aan een reeks kunstenaars-portretten, soms in samenspel met hun beeldend werk. Zeer inspirerend vind ik dat.
Bedankt
gedichten
interview: Wim Vandeleene