_edited.png)
Wen Yiduo
Dit is een sloot met hopeloos dood water,
de bries kan erop geen halve rimpeling maken.
Dump er gerust was schroot in, wat weggooikoper,
ook je etensresten, je overgeschoten soep.
Misschien wordt het koper nog ijsvogelgroen,
komen perzikbloesems van roest op het blik,
laat ook een dun gaas zich weven op het vet
en avondrood uit de bacteriën opstijgen.
Laat het dode water gisten tot een sloot groen wijn
met drijven vblaasjes als parels erop
lachend vormen de pareltjes een grote parel
weer stuk gestoken door vliegjes, die wijn zoeken.
Zo kan een sloot met hopeloos dood water
toch nog bogen op enige glans
en als het de kikkers te eenzaam wordt, dan
heeft het dode water zijn stem laten horen.
Dit is een sloot met hopeloos dood water
hier is beslist geen oord van schoonheid.
Vertrouw het maar toe aan wat weerzin wekt -
afwachten wat voor wereld dat schept.
Vertaald door Lloyd Haft en T.I Ong Oey
uit: Vijf Chinese dichters 1919 - 1949 - Querido
Een sloot vol menselijk afval. Schroot, koper, de soep die al een week op het fornuis staat, wat beschimmeld brood misschien? Alles wat niet meer dient, mag je hier dumpen. De eerste strofe voert de lezer meteen naar een open riool, een kweekvijver voor dysenterie en tyfus. Dood water. Sterk contrast. Water maakt toch leven mogelijk? Daar moeten we hier niet meer op rekenen. Hoewel. In de tweede strofe krijgt het verval kleur. Misschien kan het nog wat worden. Koper wordt ijsvogelgroen, het soort groen dat drijft in een olievlek. Roestig blik bloeit en op de vetlaag wordt een gaas geweven. Maagdelijk bijna. De dichter zoekt glans in dood water. Avondrood, groene wijn, parels stukgestoken door vliegjes. Wen Yiduo maakt het even mogelijk. In de laatste strofe gooit hij die pracht weer overboord. Hier is beslist geen oord van schoonheid. Vertrouw het maar toe aan wat weerzin wekt. De lezer wordt ontnuchterd. Bloemen en parfum moet je hier niet zoeken. Maar het menselijk afval kan toch weer iets nieuws scheppen, als je maar lang genoeg wacht. Niet zomaar iets. Een wereld maar wat voor een wereld. Hij eindigt zoals hij begon, uitzichtloos. De dichter verwacht geen mirakel meer. Hij zocht wat troost in een kans op leven, een misschien. In een gedicht staat zelden wat er staat en het wordt stilaan duidelijk dat dood water over meer gaat. Over China bijvoorbeeld, het land waar Wen Yiduo geboren en uiteindelijk ook doodgeschoten is. De prijs die je in een dictatuur betaalt voor een dissidente stem.
Wen werd geboren als Wén Jiāhuá (聞家驊) op 24 november 1899 in wat nu Xishui County in de provincie Hubei is . Na een traditionele Chinese confucianistische opleiding te hebben genoten, ging hij verder met studeren aan de Tsinghua University .In 1922 reisde hij naar de Verenigde Staten om schone kunsten en literatuur te studeren aan het Art Institute of Chicago . Het was tijdens deze tijd dat zijn eerste dichtbundel, Hongzhu (紅燭, "Red Candle"), werd gepubliceerd. In 1925 reisde hij terug naar China en nam een universitaire docentschap aan. In 1928, zijn tweede collectie, Sishui (死水, "Dead Water"), werd gepubliceerd. In hetzelfde jaar trad hij toe tot de Crescent Moon Society en schreef essays over poëzie. Hij begon ook de resultaten van zijn klassieke Chinese literatuuronderzoek te publiceren. Bij het uitbreken van de Tweede Chinees-Japanse Oorlog migreerden hij en vele andere intellectuelen uit het noordoosten van China naar Kunming , Yunnan . Daar kon hij blijven lesgeven, dit keer aan de National Southwestern Associated University in oorlogstijd . We stopten met het schrijven van poëzie in 1931 en raakte steeds meer betrokken bij maatschappijkritiek. [1] Hij werd politiek actief in 1944 ter ondersteuning van de Chinese Democratische Liga . Zijn uitgesproken karakter leidde tot zijn moord door geheime agenten van de Kuomintang nadat hij het leven van zijn vriend Li Gongpu had geprezen tijdens de begrafenis van Li in 1946. [2] Er is een monument voor Wen op de Yunnan Normal University -campus in Kunming , evenals een groot standbeeld. Een klein gedenkteken voor hem, inclusief een muurportret geschilderd naar een beroemde foto van hem die zijn pijp rookt, wordt gevonden in een loopbrug bij zijn voormalige huis (de site maakt nu deel uit van een basisschool) in het Green Lake - gebied van Kunming. Hij en zijn vrouw, Gao Zhen, zijn begraven op de Babaoshan Revolutionaire Begraafplaats in Peking.